ત્રીજી જાતિને કેન્દ્રમાં રાખીને બનતા વિષયો હમણાંથી થોડા વધ્યા છે. એમાં બે લેટેસ્ટ વિકલ્પ છે સુસ્મિતા સેનવાળી સિરીઝ અને નવાઝુદ્દીન સિદ્દિકીવાળી ફિલ્મ

છ એપિસોડ્સ અને એમાં સુસ્મિતા સેન લીડમાં. શ્રીગૌરી સાવંત અને દેશમાં વ્યંઢળોને કાયદેસર ત્રીજી જાતિ તરીકે 2014માં સર્વોચ્ચ અદાલતે આપેલી માન્યતા. એ વિષયની સિરીઝ એટલે તાલી. ઓટીટી પર ‘આર્યા’ જેવી દમદાર સિરીઝની બે સીઝનથી દિલ જીતી લેનારી સુસ્મિતાની ઉપસ્થિતિમાત્ર સિરીઝને આશાસ્પદ બનાવે. એમાં નોખો, વાસ્તવિક બીના પર આધારિત વિષય ઉમેરાતા તાલાવેલી વધી જાય શું હશે સિરીઝમાં? પછી રિમોટ ઉપાડી સિરીઝ જોવાનું શરૂ કરતાં આશાના મિનારા ધ્વસ્ત થવા માંડે. લે, આ શું?

એક પ્રસ્તાવના બાંધીને, શ્રીગૌરીની એકોક્તિ સાથે, ‘તાલી’ શરૂ થાય છે. પુરુષના દેહ સાથે જન્મ લેનાર ગણેશ ઉર્ફે ગણ્યાને શમણાં છે સ્ત્રી જેવા જીવનનાં. એને મા બનવું છે. એનાં માબાપ એની કાલીઘેલી વાતોને હળવાશથી લે છે. પછી તરત કથા પહોંચે છે પુખ્ત શ્રીગૌરી અને 2014ના સમયમાં. સર્વોચ્ચ અદાલત ત્રીજી જાતિના કેસ વિશે ફેસલો સુણાવે એની ઘડીઓ ગણાઈ રહી છે. ફેસલો સકારાત્મક આવતા ત્રીજી જાતિના સભ્યો ખરા અર્થમાં દેશના નાગરિકો તરીકે માન્યતા મેળવવાના છે. શ્રીગૌરી સાથે વિદેશી મહિલા પત્રકાર છે. ત્યાંથી કથા વર્તમાન અને ભૂતકાળમાં ઝૂલતી રહે છે. આજની શ્રાગૌરી અને ગઈકાલના ગણ્યા વચ્ચે. પહેલા એપિસોડના અંતે અદાલતના પ્રાંગણમાં શ્રીગૌરીના ચહેરાને એક ખેપાની શાહી ફેંકીને ખરડી નાખે કે અંદેશો થઈ જાય કે કંઈક ખૂટી રહ્યું છે અહીં.

કમનસીબે, એ લાગણી છેલ્લે સુધી બદલાતી નથી. કારણ નબળું લખાણ. એમાં વળી શ્રીગૌરીના સંવાદો શાને કાવ્યાત્મક છે એ સમજાતું નથી. “વરદી દેખ કર દરદી હો જાતી હૂં મૈં”, અને, “યે વકીલ કમ શકીલ ઝ્યાદા લગતા હૈ”, આ છે ઉદાહરણો. સિરીઝનો પ્રવાહ પણ કંટાળો ઉપજાવે એવો ધીમો અને વિચિત્ર છે. કોઈ સુપર રોચક ઘટના પણ નથી. પુરુષના હૃદયમાં સ્ત્રીનો જીવ લઈને મોટો થતો ગણેશ, પિતાની ઘૃણા, ગણેશનું ઘરેથી નાસી જવું, વ્યંઢળો સાથે જોડાવું, સેક્સ પરિવર્તન પછી મા બનવાની ઇચ્છા સેવવી… બધું ઉપરછલ્લું છે. શ્રીગૌરી એક્ટિવિસ્ટ તરીકે ઉભરવા માંડે છે ત્યારની સિરીઝ ઊંચકવાની તક પણ એળે જવા દેવાઈ છે.

મોટા પડદે મોટ્ટી નામના ધરાવતા સિતારાઓને ઓટીટી સાથે પણ આત્મીયતા છે. બોક્સ ઓફિસ કલેક્શનની ચિંતા વિના તેઓ ઘરપડદે કસબ દાખવી શકે છે. આ વરસે પણ અમુક ટોપ સ્ટાર્સે એના પર આગમન કર્યું છે અને આગળ પણ કરવાના છે

ફિલ્મોમાં દબદબાભર્યું સ્થાન ધરાવતા સિતારાઓને ઓટીટી શું કામ આકર્ષી રહ્યું છે? ઘણાં કારણોસર. ઓટીટીના કામમાં બોક્સ ઓફિસની જરાય ચિંતા કરવાની નથી હોતી. પૈસા પણ બહુ તગડા મળે. દર્શકોને સ્ટાર્સ ઘરપડદે આવે ત્યારે થોડી અલગ તાલાવેલી અને ઉત્કંઠા રહે છે. ફિલ્મોમાં જે અખતરા શક્ય નથી હોતા એ બધા ઓટીટી પર શક્ય થાય છે. પાત્ર અને વાર્તાપ્રવાહ બેઉમાં એ શક્ય છે. ફિલ્મો કરતાં ઓટીટી પર વાર્તા કહેવાની જુદી રીત હોવાથી પણ જુદા પ્રકારનો અનુભવ મેકર્સ, સ્ટાર્સ અને દર્શકોને મળે છે. આ બધાનો તાળો મેળવીએ કે સ્પષ્ટ થઈ જાય છે કે બિગ સ્ટાર્સ ઓટીટી પર આવતા રહેશે. જેઓ આવી ગયા છે તેઓ પાછા આવશે અને જેઓ નથી આવ્યા એ પણ આવવા ઝંખતા હશે.

ઓટીટી પર આગમન કરવાની લાંબી કતારમાં કરીના કપૂર પણ હતાં. એમનો હાલમાં જ નંબર લાગ્યો. સુજોય ઘોષની ફિલ્મ ‘જાને જાં’ હાલમાં જ નેટફ્લિક્સ પર આવી. ‘દૃશ્યમ્’ જેવી ગાજેલી ફિલ્મ અને સુજોય ઘોષને સ્ટાર મેકર બનાવનારી ફિલ્મ ‘કહાની’ જેવા તરેહની એ ફિલ્મ છે. જોકે ઘોષે ૨૦૦૩માં કરીઅરની શરૂઆત ‘ઝંકાર બીટ્સ’થી કરી હતી અને એ પણ મસ્ત અને સફળ ફિલ્મ હતી. વિદ્યા બાલન સાથેની ‘કહાની’ એમને વધુ ફળી, બસ એટલું જ. ‘જાને જાં’માં કરીનાના ભાગે મિસીસ ડિસોઝાનું પાત્ર આવ્યું છે. વાર્તા  કલીમપોંગમાં આકાર લે છે અને બહુધા માત્ર ત્રણ પાત્રો આસપાસ ફરે છે. બાકીનાં બે પાત્રોમાં ઓટીટી પર સ્ટાર્સ ગણાતા જયદીપ અહલાવત અને વિજય વર્મા છે. ત્રણેયનું કામ સરસ. ફિલ્મની ગતિ ધીમી અને કથાનક પણ એક મર્ડર આસપાસ ફરતું. કરીના માટે આ ફિલ્મ પરફેક્ટ ઓટીટી લાન્ચપેડ છે.

કરણ જોહરના પીઠબળ સાથે એક ફિલ્મ બની રહી છે, ‘અય વતન મેરે વતન’. એનું શૂટિંગ પતી ગયું છે. સારા અલી ખાન સાથે એમાં એલેક્સ ઓનેલ અને અભય વર્મા છે. ડિરેક્ટર કન્નન ઐયર છે. ફિલ્મની રિલીઝ આમ તો ઓગસ્ટ મહિનામાં નક્કી હતી. પછી ફિલ્મ પાછી ઠેલાઈ. સારા અલી ખાન બોલિવુડમાં આવી એને હજી માંડ પાંચેક વરસ થયાં. બધું મળીને એની દસેક ફિલ્મો આવી છે, જેમાંની ‘અતરંગી રે’ અને પહેલી ફિલ્મ ‘કેદારનાથ’ સૌથી નોંધપાત્ર હતી. સારાની કરીઅર ધીમી ગતિએ આગળ વધી રહી હોવા છતાં સ્ટાર્સની દીકરીના નાતે એનું ભવિષ્ય ઉજળું છે. ઓટીટી પરની પોતાની ફિલ્મમાં એના માટે બોક્સ ઓફિસના પ્રેશર વિના પોતાની ક્ષમતા સિદ્ધ કરવાનો સરસ મોકો છે.

ગયા અઠવાડિયે એવા સોશિયલ સ્ટાર્સની આપણે વાત કરી જેઓએ ઓનલાઇન દુનિયામાં આગવું સ્થાન બનાવ્યું છે. એને એવો સરસ પ્રતિસાદ મળ્યો કે થયું આજે ફરી એવા બીજા થોડા સ્ટાર્સની અને ડિજિટલ સ્ટાર કેવી રીતે બનવું એની વાત કરીએ

વાઇરલ થયેલા વિડિયોથી વ્યક્તિનું વિકિપીડિયા પર આવી જાય એ ઘણું કહેવાય. કારણ ઘણા સેલિબ્રિટીઝ છે, જેમાં એક્ટર્સ, લીડર્સ, ક્રિકેટર્સ વગેરે વગેરે પણ સામેલ છે, જેમનું વિકિપીડિયા પેજ નથી. એ બધા વચ્ચે આ ડાન્સિંગ અંકલ એટલે સંજીવ શ્રીવાસ્તવ છે. ભોપાલની એક યુનિવર્સિટીમાં એ પ્રોફેસર છે. ગ્વાલિયરમાં એક લગ્ન હતાં, એમાં સંગીતનો કાર્યક્રમ હતો. સંજીવ અંકલે એમાં એક ડાન્સ કર્યો અને એ કોઈકે મૂક્યો ઇન્ટરનેટ પર. પત્યું, એક વિડિયોથી સંજીવ અંકલ જાણીતા થઈ ગયા. એમના નામે વિકિ પેજ પણ બોલે છે. એ એક વિડિયોની તાકાત એવી કે સંજીવ અંકલ એના લીધે ગોવિંદા (જેના એક ગીત પર એમણે ડાન્સ કર્યો હતો) એ સલમાન ખાન સહિતના સ્ટાર્સને મળી શક્યા અને ટીવી પર પણ ઝળક્યા.

સુરતમાં રહેતો એક ફુટડો યુવાન રોહિત ઝિંઝુરકે છે. એ રિએક્શનબોય તરીકે પણ ઓળખાય છે. એના ઇન્સ્ટાગ્રામ પર અઢી કરોડથી વધુ ફોલોઅર્સ છે. યુટ્યુબ, ટિકટોક વગેરેના ફોલોઅર્સ અલગ. રોહિત ગીતો સહિત વિવિધ પ્રકારના વિડિયો બનાવતો રોહિત સોશિયલ પ્લેટફોર્મ્સથી સરસ આવક રળે છે.  ઓનલાઇન સ્ટાર બન્યા પહેલાં એ કપડાંની દુકાનમાં કામ કરતો હતો. પછી બીજી એક કંપનીમાં કામ કર્યું. સાધારણ પરિવારના આ ટીનએજરને બહુ જલદી એ જાણ થઈ ગઈ હતી કે પૈસા કમાવવા પડશે, બોસ. એ માટે કંઈક હટ કે કરવું પડશે. એમાંથી એણે શરૂ કર્યા ઓનલાઇન અખતરા. એ અખતરા એને ફળ્યા અને સુપર ફળ્યા. આજે એ જાણીતો ઇન્ફ્લુએન્ઝર છે અને આર્થિક રીતે સંપન્ન છે.

સુરતની એક વાત કરીએ. ઇન્ટરનેટ પર ગુજરાતી ઇન્ફ્લુએન્ઝર્સ સર્ચ કરતાં સુરતના ઘણા યુવાનોનાં નામ જડી આવે છે. રિયા ઝા, બાર્બી, સચીન તિવારી, શિવમસિંઘ રાજપુત, વીતરાગ મહેતા, સની પરમાર, મિતેશ, ગોપાલી તિવારી વગેરે એમાં સામેલ છે. અમદાવાદની તુલનામાં કદાચ આ મામલે સુરત આગળ છે. જોકે એમ તો ગુજરાતનાં નાનાં શહેરો અને ગામોમાં પણ ઓનલાઇન પ્રતિભાઓ છે.

ઓનલાઇન નામના કોઈને સાવ અચાનક અને અનાયાસ મળે એ નવી વાત નથી. યાદ કરો પેલું મલયાલમ ગીત, મનિક્યા મલરાયા, જેમાં એક અભિનેત્રી નામે પ્રિયા પ્રકાશ વારિયર હતી. નામ વાંચીને ઘંટડી ના વાગે તો યાદ કરો એ વિડિયો ક્લિપ જેમાં એક ફુટડી કન્યા આંખ મિચકારતી હતી. એનું એ આંખ મિચકારવું આખા ગીત કરતાં વધુ પોપ્યુલર રહ્યું હતું. એ એક દ્રશ્યથી પ્રિયા નેશનલ સ્ટાર બની હતી. મલયાલમ અને તેલુગુ ફિલ્મોની અભિનેત્રી પ્રિયાને જે નામના મળી એની કલ્પના એણે કે પેલું ગીત બનાવનાર કોઈએ કરી જ નહોતી.

ભુવન બદયાકર નામના શિંગ વેચતા બંગાળી માણસનો કિસ્સો પ્રમાણમાં તાજો છે. બાવન વરસનો આ આમ આદમી મૂળે પશ્ચિમ બંગાળના કુરાલજુરી ગામનો સૂકા મેવા વેચનારો એક નાનકડો ફેરિયો. એણે પોતાની શિંગ વેચવા ગીત ગાવાનું શરૂ કર્યું અને થયો જાદુ. કચ્ચા બદામ (એટલે શિંગ) ગીત ઓનલાઇન આવ્યું અને જોતજોતામાં સરહદો વળોટતાં સૌના મોઢે ચડી ગયું. એક ગીતના પ્રતાપે એ સેલિબ્રિટી બન્યો, ટીવી સિરિયલનો અભિનેતા, સિંગર બની ગયો.

2021માં છત્તીસગઢના એક 12 વરસના છોકરા નામે સહદેવ દિરડોએ બચપન કા પ્યાર ગીત પોતાની આગવી અદામાં ગાયું. કારણ હતું સહદેવની ગાવાની આગવી અદા. ગીત વાઇરલ થયું. એવું કે બાદશાહ જેવા ટોચના સિંગરે એના પરથી વિડિયો બનાવ્યો. સહદેવે એવી નામના કમાઈ કે એ ઘણા ટીવી શોઝમાં પણ ઝળક્યો છે.

સવાલ એ થાય કે આવી નામના, આવો પૈસો, આવો સર્જનાત્મક આનંદ અંકે કરવા કોઈ માસ્ટર કી હોઈ શકે ખરી? જવાબ છે હા અને ના. હા એટલા માટે કે જેમની પાસે સાધન, ટીમ, ક્રિએટિવ ફિલ્ડનો અનુભવ અને ગણતરીઓ છે તેઓ આ ક્ષેત્રમાં વ્યવસ્થિત આયોજન સાથે આગળ વધીને પોતાની કેડી કંડારી શકે છે. એક કંપનીએ બનાવેલા કામવાલીના વિડિયો એનું ઉદાહરણ છે. એમાં કામવાલીનું પાત્ર ભજવતી પુણેની અપર્ણા ટંડલે ખાસ્સી જાણીતી થઈ છે. એના વિડિયો બેહદ લોકપ્રિય છે અને અપરંપાર વખતો જોવાયા છે.

જવાબ ના એટલે છે કે વગર સાધન અને આર્થિક તાકાત પણ આ ક્ષેત્રમાં અસંખ્ય લોકોએ પોતાનું દ્રઢ સ્થાન બનાવ્યું છે. ઉપર આપણે મમળાવેલાં મોટાભાગનાં ઉદાહરણો એ પ્રકારનાં છે. જાત પર વિશ્વાસ રાખીને અને કર્મણ્યેવાધિકારસ્તે શ્લોકને સાંગોપાંગ અપનાવીને પણ ઓનલાઇન દુનિયામાં સફળ થઈ શકાય છે.

સૌથી પહેલાં એ નક્કી હોવું જોઈએ કે એકાએક મન થાય અને મસ્તી ઊપડે ત્યારે જ વિડિયો મૂકવાના નથી. આ કામ સિસ્ટમેટિક અને ગંભીરતાપૂર્વક કરવું જોઈએ. કોઈની નકલ કરવાની કે કોઈના કંડારેલા રસ્તે ચાલવાની પણ જરૂર નથી. સાવ વિચિત્ર અને અન્યોને અડબંગ લાગતો વિચાર પણ, જો પોતાના પર વિશ્વાસ હોય, તો ઓનલાઇન દુનિયામાં અજમાવી જોવા જેવો છે. નિષ્ફળતા મળે અથવા ધાર્યું પરિણામ ના મળે તો પણ મુંઝાવાની જરૂર નથી. એક નહીં તો બીજો, બીજો નહીં તો ત્રીજો આઇડિયા અજમાવતા રહેવાનું. એમ કરતાં કરતાં ઓનલાઇન દુનિયાથી સુપરિચિત થવાશે એ પાકું છે.

માત્ર ગુણવત્તા નહીં, નસીબ પણ થોડો સાથ આપે તો કશું પણ થઈ શકે છે. સાથે જોઈએ વિડિયો વાઇરલ કરવાની સમજણ. એક રીતે એ આપોઆપ થઈ શકે છે અને બીજી રીતે એ ડિજિટલ ટ્રિક્સનો ઉપયોગ કરીને પણ થઈ શકે છે. આ બધું આવડતું ના હોય તો પણ શીખી જરૂર શકાય છે. સૌથી સારી વાત એ છે કે આવું જ્ઞાન અર્જિત કરવા હજારો કે લાખો રૂપિયા ખર્ચવાની ખરેખર જરૂર નથી. ઓનલાઇન માસ્ટરી મેળવવા માટે આવશ્યક જ્ઞાન ઓનલાઇન દુનિયામાં જ સાવ મફતમાં મળે છે. બસ, નિષ્ણાતોએ બનાવેલા વિડિયો જુઓ, લેખ વાંચો, એનાથી જે સમજાય એ પ્રમાણે પ્રયોગ કરો અને આગળ વધો.

જરા વિચારો કે સાવ નાનકડા ગામમાં રહેતા કે સાવ સાધારણ પરિસ્થિતિ ધરાવતા કોઈ બાળકે કે કોઈ યુવાને ઓનલાઇન સેન્સેશન બનવા શું કર્યું હશે? નવી પેઢીની એક સારી વાત એ છે કે એ ખણખોદ કરીને પણ શીખવા ઉત્સુક છે. જિજ્ઞાસા અને જીદ ઓનલાઇન સફળતામાં કામ આવે છે. એટલે જ, એમાં ઝંપલાવતી વખતે એ ઠરાવી લો કે જો એકવાર મેદાનમાં ઊતર્યા તો પીછેહઠ કરવી નથી એના સંકલ્પ સાથે જ ઊતરવું છે. દરેક વ્યવસાયની જેમ આ પણ એક સિરિયસ વ્યવસાય છે. એમાં પણ નેટવર્કિંગ અને પોતાને અપડેટેડ રાખવા મહેનત કરવી પડે છે. તો નીકળી પડો અને કરો ફતેહ.

નવું શું છે?

• સલમાન ખાનની ‘કિસી કા ભાઈ કિસી કી જાન’ જોવા થિયેટરમાં મહેરામણ ઉમટ્યો નહોતો. ઝીફાઇવ પર આજથી એનું આગમન થયું છે ત્યારે મેકર્સ આશા રાખી શકે કે દર્શક ભાઈઓ અને બહેનો એને વધાવશે. તમારે એમાંના એક બનવું હોય તો રિમોટ ઉપાડજો.
• કંગના રનૌતની નિર્માત્રી તરીકેની અને ઘણા વખતથી આવું આવું કરતી ફિલ્મ ‘ટિકુ વેડ્સ શેરૂ’ આજથી આવી ગઈ છે. જોવા માટે જવાનું છે પ્રાઇમ વિડિયો પર. નવાઝુદ્દીન સિદ્દીકી, અવનીત કૌરને ચમકાવતી ફિલ્મની ડિરેક્ટર સાંઈ કબીર છે.
• ‘દંગલ’ ફેમ નિતેશ તિવારીની આશાસ્પદ ફિલ્મ છે ‘બવાલ.’ એમાં વરુણ ધવન અને જાહ્નવી કપૂર બે સિતારા છે. નિર્માતા પણ મોટા ગજાના છે, સાજિદ નડિયાદવાલા. ફિલ્મ થિયેટર સુધી પહોંચવાને બદલે સીધી ઓટીટી પર આવશે. આવતા મહિને એ સ્ટ્રીમ થવાની શરૂ થશે પ્રાઇમ વિડિયો પર.
• સુપર હિટ ‘સ્કેમ’ની પહેલી સીઝનમાં પ્રતીક ગાંધીએ હર્ષદ મહેતાના પાત્રને ન્યાય આપ્યો હતો. હંસલ મહેતાની સીરિઝની નવી સીઝનમાં અબ્દુલ કરીમ તેલગીના સ્ટેમ્પ પેપરના સ્કેમની વાત છે. સિરીઝ આવશે સોની લિવ પર, સપ્ટેમ્બરમાં.
• સુહાના ખાન, અગત્સ્ય નંદા, ખુશી કપૂર સહિતનાં ફિલ્મી પરિવારનાં સંતાનોને ચમકાવતી ઝોયા અખ્તરની બહુચર્ચિત ફિલ્મ ‘ધ આર્ચીઝ’નું ટ્રેલર આવી ચૂક્યું છે. 1960ના દાયકાના બેકડ્રોપમાં એની વાર્તા ચાલે છે. આર્ચીઝ જેવી લોકપ્રિય કોમિક સિરીઝથી એ પ્રેરાયલી છે. ટ્રેલર જોઈને એમ લાગે છે જાણે ફિલ્મ કરણ જોહર્સ, આદિત્ય ચોપરાઝની ટિપિકલ કોલિજિયન ટાઇપ્સની ફિલ્મો જેવી હશે. નેટફ્લિક્સ પર ફિલ્મની પધરામણી થાય ત્યારે સાચી ખબર પડશે.

ગુજરાત સમાચારની સંજયની કૉલમ ઑનલાઇન ઝિંદાબાદમાં શુક્રવાર તા.23 જૂન, 2023 પ્રસિદ્ધ થયેલો લેખ)

આ લેખ ગુજરાત સમાચારમાં વાંચવા અહીં ક્લિક કરોઃ

https://epaper.gujaratsamachar.com/chitralok/23-06-2023/6