ગોવા સાથે મારો નાતો ઘણો જૂનો. ત્યાંના મારા આરંભિક પ્રવાસો 2008ના ઉત્તરાર્ધના છે. એ પ્રવાસોમાં ગોવાથી ખૂબ પ્રભાવિત થયો હતો. તે દિવસોમાં ગોવા સરળ, મળતાવડું, મીઠડું અને માણવા જેવું હતું. મારો પ્રવાસ દરિયાકિનારા પૂરતો મર્યાદિત નહોતો. મેં ઓછી જાણીતી જગ્યાઓ પણ માણી હતી. પછી ગોવાની ઘણી વિઝિટ્સ થઈ. કામકામ અને નિજાનંદ માટે પણ. ધીમેધીમે બદલાતા ગોવાને મેં નિહાળ્યું છે. લગભગ ચાર-પાંચ વર્ષ પહેલાં, પરિવાર અને મિત્રો સાથે ત્યાંની મુલાકાત પછી નક્કી કર્યું કે હવે ગોવા જવું તો કામ માટે જ, હરવાફરવા નહીં. એવું વિચારવાનાં કારણો મનમાં બિલાડીના ટોપની જેમ ફૂટ્યાં નહોતાં. મારી પાછલી થોડી મુલાકાતોના નિરીક્ષણ પછી એ નિર્ણય આકાર પામ્યો હતો. અમુક કારણો આ રહ્યાં.

ભારતીયો, આઘા રહોઃ થોડાં વરસો પહેલાં ગોવાની એક રેસ્ટોરાંમાં હું ડિનર માટે ગયો હતો. ઓફ્ફ સીઝન હોવાથી રેસ્ટોરાં ખાલીખમ હતી. છતાં, માલિક કહે, “ઇન્ડિયન છોને? બાજુમાં રેસ્ટોરાં છે. ત્યાં જાવ. અમને ભારતીયો કસ્ટમર્સ નથી ખપતા.” મેં શાંત પણ મક્કમ વિરોધ નોંધાવતાં કારણ પૂછ્યું. માલિક કહે, “ભારતીયો કરકસરિયા છે. માથાનો દુઃખાવો છે. વિદેશીઓ બિનધાસ્ત ખર્ચ કરે. તમારા જેવા પાંચને સર્વિસ આપીએ એના કરતાં એક ફોરેનરને આપીએ એ વધુ પોસાય.” વિદેશીઓ, ખાસ કરીને રશિયનોનાં, ખરેખર ત્યાં ધાડાં ઊતરવાનો એ સમય હતો. એમાંથી તો આ તોર સર્જાયો હતો. એમાંથી તો પેલો ત્યાં સુધી બોલી ગયો કે જોજો તમે, એક દિવસ ભારતીયોને અમારા સ્ટેટમાં પ્રવેશ ફી ચૂકવવાનો વારો આવશે. ખરેખર હદ હતી એ.

1. We Don’t Want Indians” – Really?

One evening, years ago, I walked into a Goan restaurant that was almost empty, hoping to enjoy a meal. However, the owner flat-out refused to seat me, saying, “We don’t want Indians here.” His reason? According to him, Indians are tough bargainers and don’t spend as freely as foreigners. This was a time when Russians and other international tourists were arriving in large numbers. He felt Indians didn’t fit into his vision of Goa’s future. This, “You Indians”, phrase stayed with me. Not only was it offensive, but it ignored the fact that Indian tourists had been, and continue to be, the majority of visitors to Goa. It was a disappointing reminder that the place was becoming less welcoming.

2. Local Cab Monopoly – A Traveler’s Nightmare

Goa is notorious for its cab situation. Public transport options are sparse, and the local cab operators have a tight grip on the market. To put it mildly, taking a cab in Goa can often cost more than a flight ticket to get there! In tourist hotspots like Goa, visitors expect convenience, but the cab fares are high, and drivers often refuse to negotiate. It’s not uncommon to be charged a round-trip fare, even if you’re only going one way. In a state that attracts tourists from all over, the absence of a reliable public transport system or affordable cabs is a serious drawback. The lack of autos and buses for tourists just compounds the issue. How can a major travel destination in India still lag so far behind?

3. The Divide Between North and South Goa

North Goa is popular with Indian tourists, while South Goa is often preferred by foreigners and wealthier Indian travelers. Unfortunately, many local businesses and residents in South Goa don’t extend the same warm welcome to Indian tourists as they do to foreigners. I felt this chilly reception during my very first visit while on a recce for a film project. Though I was welcomed in a five-star resort, as soon as I ventured out, the unwelcoming attitude was evident. Over the years, this divide has only grown, making me question if Goa is really worth all the hype.

4. **So Many Better Options Out There

As I travelled more, I found other destinations – Kerala, Tamil Nadu, Gujarat, Puducherry, and even places outside India like Malaysia – that offered better experiences. These places are often more affordable, friendly, and provide smoother local transportation. For a traveler, feeling welcomed and at ease is essential. Without that, the magic of a destination quickly fades, no matter how picturesque it may be.

5. You Can Still Enjoy Goa – If Money’s No Object

Goa does have two distinct worlds now. If you are able to splurge on a luxury stay, your experience is likely to be more positive. Upscale hotels and resorts treat guests very well, offering a different level of service and comfort. However, for travelers on a budget, Goa can feel like a different place altogether, with fewer amenities and a less welcoming attitude. Not everyone can afford a lavish holiday, but in Goa, this divide between budget and luxury is striking.

6. Goa, I Still Love You and Wish You the Best

As the executive editor of a travel supplement for a leading Gujarati newspaper, I continue to write about Goa, focusing on the positives. I believe the unfavorable experiences I have had come from a select few and don’t reflect Goa’s true spirit. However, changes are needed. Goa’s charm can be revived if it becomes more affordable, friendly, and accessible to all. With these changes, Goa can continue to be a beloved destination for generations to come.

Let us hope the current debates around these issues encourage the Goan authorities to take positive steps. A little improvement could go a long way in restoring Goa’s magic.

રિટર્ન ફ્લાઇટ દુબઈ ઇન્ટરનેશનલ એરપોર્ટથી હતી. સમય મધરાત પછીનો હતો. અમે વહેલાસર ત્યાં પહોંચી જવાનું રાખ્યું. અલ જદ્દફ એરપોર્ટની સાવ નજીક છે. ધર્મેન્દ્રભાઈ અને ભાભી તથા પ્રણવ સૌ મૂકવા આવ્યાં. એરપોર્ટમાં ડ્રોપ ઓફ્ફ કરવા આવતાં વાહનોએ ફટાફટ રવાના થઈ જવું પડે. દુબઈ અત્યંત વ્યસ્ત એરપોર્ટ હોવાથી આ ગોઠવણ સમજી શકાય એવી હતી.

ધર્મેન્દ્રભાઈ સહિત પરિવારે અમને એરપોર્ટ ડ્રોપ કર્યાં કે ટ્રોલીમાં સામાન ગોઠવીને સવારી ઉપડી ચેક-ઇન માટે. ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ હોવાથી વેબ ચેક-ઇન થયું નહોતું. સ્પાઇસ જેટના કાઉન્ટર પર ચેક-ઇન સ્મૂધલી થયું. ઇન્ડિગોની ફ્લાઇટ હોય ત્યારે દેશ હોય કે વિદેશ, મારું મગજ ભમવા માંડે. આજ સુધી ભાગ્યે જ એવો અનુભવ રહ્યો છે કે ઇન્ડિગોની ફ્લાઇટમાં ચેક-ઇન સરળતાથી થયું હોય. બચી ત્યારે જવાય જ્યારે ડોમેસ્ટિક ફ્લાઇટમાં લગેજની માથાકૂટ વિના સીધા જવાનું હોય.

એક વાત નક્કી છે. અમેરિકા કે યુરોપના રાગ તાણીને એમને સૌથી પ્રગતિશાળી ગણનારા લોકોને દુબઈની ક્ષમતાનો ખ્યાલ નથી. એવું જ ચીનનું છે જેને આપણે ભાંડતા હોઈએ છીએ. ચીન વિકસિત દેશોને છક્કડ ખવડાવે એવો દેશ છે. યુએઈની પ્રગતિ મુખ્યત્વે શાસકો અને પ્રજાની જીદ અને એમની કર્તવ્યપારાયણતાથી છે. નથી એ ઉત્પાદનક્ષેત્રે અવ્વલ કે નથી એની પાસે એવા નૈસર્ગિક ખજાના જેનાથી પ્રગતિ આસાન થાય. યુએઈ પાસે સૌથી મૂલ્યવાન છે વિઝન.

ત્યાં વસતા ભારતીયોને નિવૃત્તિ પછીની સિક્યોરિટીની ચિંતા હોય છે. તેઓ જે બચત કરે એનું ભારતમાં રોકાણ કરે છે. આવક રોકાણ થઈ શકે એટલી સારી ના હોય એમના માટે નિવૃત્તિ પછી શું એ પ્રશ્ન વિકરાળ બની જાય છે. એવા ભારતીયોની સંખ્યા નાનીસૂની નથી. સામાન્ય નોકરી ધરાવતો ભારતીય ત્યાં પાંચેક હજાર દિરહામની આવકે પહોંચે તો પણ રકમ થઈ એક લાખ રૂપિયા આસપાસ. યુએઈના ખર્ચ સામે એ જબ્બર આવક નથી. એમાંથી કરકસર કરીને જે બચે એ બચે. પણ બે-અઢી અને ત્રણ હજાર દિરહામ આવક ધરાવતા ભારતીયો ઝાઝા છે.

અમારી વિઝિટ વખતે દુબઈ નાં અમુક પર્યટનસ્થળો જાહેર જનતા ખુલ્યાં નહોતાં. કોવિડકાળ પછી સ્થિતિ સામાન્ય થઈ રહી છે પણ સંપૂર્ણપણે સામાન્ય થવાની બાકી છે. અમે દુબઈમાં પગ મૂક્યો હતો એ દિવસે સરકારે ફરજિયાત માસ્ક પહેરવાનો નિયમ હટાવ્યો હતો. એથી અમે માસ્ક પહેરવાથી છૂટ્યાં પણ એવા ઘણા હતા જેમની માસ્ક પહેરવાની આદત અકબંધ હતી.

મ્યુઝિયમ ઓફ ધ ફ્યુચર

એની ઇમારત વટેમાર્ગુઓને પણ છક્ક કરનારી છે. એમાં સાત માળ છે. અમારી મુલાકાત બપોરે હતી. અમે સ્પેસશિપ જેવી લિફ્ટથી ત્રીજા માળે પહોંચ્યાં. અમારે 2071ની સાલનું બાહ્ય વિશ્વદર્શન કરવાનું હતું. મુલાકાતીઓને સમજવામાં અનુકૂળતા રહે એ માટે અનાઉન્સર હતા. પૃથ્વીથી આગળની દુનિયાનો આ અનુભવ આહ્લાદક હતો. અમુક ગેજેટ્સ થકી ફોટો લઈ પોતાને સ્પેસ ટ્રાવેલર તરીકે જોવાની પણ મજા પડી.