શ્રદ્ધા વાલકરની હત્યાએ સૌને વિચારતી કરી મૂક્યા છે કે ઓટીટી પર અસામાજિક બાબતોના ઘોડાપૂરથી દેશની યુવા પેઢીનું ધનોતપનોત તો નથી નીકળી રહ્યું? પહેલાં પણ આવા ગુના થતા હતા એનો બેનિફિટ ઓફ ડાઉટ આપીએ તો પણ એ નકારી શકાય નહીં કે ઓટીટી યુવાપેઢી પર અનેક જડબેસલાક અસર પાડે છે.
શ્રદ્ધા વાલકરની અમાનુષી હત્યા એના જ પ્રેમી આફતાબે કરી. આફતાબને ૨૦૦૬ની અમેરિકન ક્રાઇમ સિરીઝ ‘ડેક્સ્ટર’ જોઈને એની પ્રેરણા મળી, જેમાં ફોરેન્સિક ટેક્નિશિયન ડેક્સ્ટર મોર્ગનની વાત છે. માયામી મેટ્રો પોલીસ ડિપાર્ટમેન્ટમાં કામ કરતો મોર્ગન લોહીના ડાઘનું પૃથ્થકરણ કરવામાં માહેર છે. એના જીવનના સિક્કાની બીજી બાજુ ભયાવહ છે. ડેક્સ્ટર સિરિયલ કિલર પણ છે. જે હત્યારાઓ કાયદાની ચુંગાલમાંથી છટકી જાય એમનું એ ખૂન કરી નાખે છે.
થોડા દિવસો પહેલાં નેટફ્લિક્સ પર ‘ડેમર-મોન્સ્ટર: ધ જેફરી ડેમર સ્ટોરી’ નામનો શો સ્ટ્રીમ કર્યો. શું છે આ શોમાં? તે જેફરી ડેમર નામના એક અસલી અમેરિકન સિરિયલ કિલરની હબકી જવાય એવી બાયોપિક છે. આ શેતાન, કે જે હોમોસેક્સ્યુઅલ હતો, એણે ૧૭ જેટલા પુરુષો-છોકરાઓને મારી નાખ્યા હતા, એમના શરીરના ટુકડેટુકડા કરી નાખ્યા હતા. એ માત્ર હત્યારો નહોતો, માનવભક્ષી પણ હતો. પોતે જેમને મારી નાખ્યા હતા એમનું માંસ પણ એ ખાતો હતો. દુનિયાભરમાં નેટફ્લિક્સનો આ શો લાંબા સમય સુધી સુધી ટોપ-ટેનમાં રહ્યો. ભારતમાં પણ.
૧૯૭૦ અને ૧૯૮૦ના દાયકાની ઘણી હિન્દી ફિલ્મોમાં ડેક્સ્ટર જેવાં પાત્રો આવતાં. એ પાત્રો અન્યાય સામે લડવા કાયદો હાથમાં લેતાં. તો પણ ફિલ્મોએ ગુનાખોરીને એવી નહોતી પોષી જેવી કદાચ ઓટીટી પ્લેટફોર્મ્સ પોષી રહ્યાં છે. ફિલ્મો દેશના અંતરિયાળ વિસ્તારોમાં ક્યારેય પગદંડો જમાવી શકી નથી. ટેલિવિઝને પણ ગુનાખોરીને બિનજરૂરી ઉત્તેજન આપ્યું નથી. ટીવી પણ દેશના ખૂણેખૂણે નથી પહોંચી શક્યું. ટીવીમાં સંસ્કૃતિ, રીતરિવાજ, પ્રથા, પારિવારિક મૂલ્યોનો અલગ અતિરેક ચાલે છે. ટીવી જોનારો બહુમતી વર્ગ મહિલાઓનો અને વડીલોનો છે. યુવાનો ટીવીથી ઓછા કનેક્ટેડ છે.
ઓટીટી આખા દેશમાં દરેકના હાથમાં છે. અંતરિયાળ વિસ્તારના ભારતીય પણ ઓટીટી જુએ છે. ઓટીટી પ્લેટફોર્મ્સને ફિલ્મ જેવી કડક કે ટીવી જેવી સ્વયંભૂ સેન્સરશિપ નથી નડતી. અભિવ્યક્તિ સ્વાતંત્ર્યના નામે એનો ગેરલાભ લઈ ઓટીટીએ માઝા મૂકી છે. ગુનાખોરી, સેક્સ, વ્યસન, ગાળો, ગંદા અને તંગ સંબંધો, દેશની હાંસી… ઓટીટીના મેગા માલમાં બધું મળે અને એ પણ થોકબંધ.
ભારતીય અઠવાડિયે સરેરાશ સાડાઆઠ કલાક ઓટીટી જુએ છે. ઓટીટી ઘણાના મગજની કમાન છટકાવી રહ્યું છે, ખાસ તો ટીનએજર્સ અને યુવાનોની. યુવાની સંતુલિત હોય તો શ્રેષ્ઠ અને છકે તો ડેન્જરસ. યુવાનોનો એક વર્ગ ઓટીટી જોઈ છકી રહ્યો છે. દારૂ, સિગારેટ, ર્ડ્ગ્સ, સેક્સ, અશ્લીલતા, ગાળાગાળી, વડીલોનું અપમાન, મનસ્વી વર્તન… યુવાનોના એક વર્ગને કશાનો છોછ નથી રહ્યો. ઓટીટીથી અનિદ્રા, ખિન્નતા, મેદસ્વીપણું, આંખની બીમારી વળગે એની પણ એમને પરવા નથી.
ઇન્ટરનેટને લીધે ઓટીટી સુલભ છે. ટીવી કે ફિલ્મથી વિપરિત એમાં દરેકને મનગમતું જોવાની પ્રાઇવસી છે. ઓટીટીના મેક્ઝિમમ કાર્યક્રમો ૧૮થી ૩૦ વરસના વયજૂથને માટે બને છે. એ પણ એવી રીતે છે કે એમને એનું વળગણ થઈ જાય. બિન્જ વાચિંગ મતલબ બધું પડતું મૂકીને આખી વેબ સિરીઝ એકઝાટકે જોઈ લેવી એ વળગણ જ છે.
ઓટીટીને લીધે યુવાનોમાં ગુનાખોરીની વૃત્તિ વધી છે? બહુમતી મનોવૈજ્ઞાનિકો અને ડોક્ટર્સ સહિત અનેક એકટર્સ અને સર્જકો પણ એવું માને છે. એક વર્ગ નથી પણ માનતો. નહીં માનતા વર્ગનો મત છે, ‘શ્રદ્ધા વાલકરનો કિસ્સો સામે આવ્યો એ અનાયાસ છે. આવા ગુના ઓટીટી આવવાની પહેલાં પણ થતા હતા. વળી, ઘણા (ઓટીટીને કારણે નહીં થતા) ગુના સામે આવતા નથી, કેમ કે સ્માર્ટ ગુનેગારો પોલીસને હાથતાળી આપવામાં ઉસ્તાદ હોય છે.’
‘દિલ્હી ક્રાઇમ’ સીઝન ટુમાં ચમકેલા જાણીતા અભિનેતા આદિલ હુસૈન આ સિચ્યુએશનને ભયાનક લેખાવતાં એક ઇન્ટરવ્યુમાં કહે છે, ‘ઘણા શો જાણે માણસની ડાર્ક સાઇડ દેખાડવાના નામે એનો ઉત્સવ મનાવે છે. આને રોકવાનો ઇલાજ એક જ છે કે સર્જકો પોતે પોતાને પૂછે તે હું શા માટે, શું, કોના માટે બનાવી રહ્યો છું? આ બનાવીને મારે જાગૃતિ આણવી છે કે નકરું સેન્સેશન સર્જવું છે?’
ધર્મેન્દ્રભાઈ સહિત પરિવારે અમને એરપોર્ટ ડ્રોપ કર્યાં કે ટ્રોલીમાં સામાન ગોઠવીને સવારી ઉપડી ચેક-ઇન માટે. ઇન્ટરનેશનલ ફ્લાઇટ હોવાથી વેબ ચેક-ઇન થયું નહોતું. સ્પાઇસ જેટના કાઉન્ટર પર ચેક-ઇન સ્મૂધલી થયું. ઇન્ડિગોની ફ્લાઇટ હોય ત્યારે દેશ હોય કે વિદેશ, મારું મગજ ભમવા માંડે. આજ સુધી ભાગ્યે જ એવો અનુભવ રહ્યો છે કે ઇન્ડિગોની ફ્લાઇટમાં ચેક-ઇન સરળતાથી થયું હોય. બચી ત્યારે જવાય જ્યારે ડોમેસ્ટિક ફ્લાઇટમાં લગેજની માથાકૂટ વિના સીધા જવાનું હોય.
ક વાત નક્કી છે. અમેરિકા કે યુરોપના રાગ તાણીને એમને સૌથી પ્રગતિશાળી ગણનારા લોકોને દુબઈની ક્ષમતાનો ખ્યાલ નથી. એવું જ ચીનનું છે જેને આપણે ભાંડતા હોઈએ છીએ. ચીન વિકસિત દેશોને છક્કડ ખવડાવે એવો દેશ છે. યુએઈની પ્રગતિ મુખ્યત્વે શાસકો અને પ્રજાની જીદ અને એમની કર્તવ્યપારાયણતાથી છે. નથી એ ઉત્પાદનક્ષેત્રે અવ્વલ કે નથી એની પાસે એવા નૈસર્ગિક ખજાના જેનાથી પ્રગતિ આસાન થાય. યુએઈ પાસે સૌથી મૂલ્યવાન છે વિઝન.
Hello. I am Sanjay V. Shah. I live in Mumbai, India. I am a journalist and an author since 1995. I have been associated with leading Gujarati and English publications since the very beginning of my career.
Here, I will share my articles with you on varied subjects. Read, enjoy, and do leave your feedback. Thanks!
