આપણી આસપાસ ફિલ્મો જ ફિલ્મો હોય. એક કરતાં વધારે સ્ક્રીન્સ પર એમનું સ્ક્રીનિંગ સતત થતું હોય. ફિલ્મો માણવા દેશ-દેશાવરથી મહેરામણ ઉમટ્યો હોય. માહોલને ભપકાદાર બનાવવા અનેક પ્રયોજનો થયાં હોય. એવું હોય ત્યારે, ફિલ્મ કે સિનેમા, માત્ર મનોરંજનનું માધ્યમ નહીં રહેતા, અનુભવની અવિસ્મરણીય ગઠરિયા બની જતી હોય છે. 1952થી યોજાતો ઇન્ટરનેશનલ ફિલ્મ ફેસ્ટિવલ ઓફ ઇન્ડિયા કે આઈએફએફઆઈ એટલે આ સંમોહક કલ્પનાને વાસ્તવિકતા બનાવતી ઇવેન્ટ.

આખા એશિયાની એ એકમાત્ર ઇવેન્ટ છે જેને ફિલ્મ નિર્માતાઓના આંતરાષ્ટ્રીય સંગઠન નામે એફઆઈએપીએફની માન્યતા પ્રાપ્ત છે. નેશનલ ફિલ્મ ડેવલપમેન્ટ કોર્પોરેશન ઓફ ઇન્ડિયા કે એનએફડીસીના નેજા હેઠળ એનું આયોજન થાય છે. 1952થી એ નિરંતર યોજાય છે. ઇવેન્ટ 2004થી લગાતાર ગોવામાં યોજાય છે. આ વરસે ઇવેન્ટના છેલ્લા દિવસે રજનીકાંતને લાઇફટાઇમ અચીવમેન્ટ એવોર્ડથી સન્માનિત કરવામાં આવ્યા હતા. એ ઇવેન્ટમાં રણવીર સિંઘ સહિત અન્ય સેલિબ્રિટીઝની હાજરી પણ રહી હતી. ગોવાના પાટનગર પણજીમાં આયોજિત આ ઇવેન્ટમાં આ વરસે 81 દેશોની 240 ફિલ્મો પ્રદર્શિત કરવામાં આવી હતી. આ ઇવેન્ટ સાથે, પાંચેક દિવસ માટે સમાંતર ધોરણે એક બીજી ઇવેન્ટ પણ યોજાય છે. એ છે ફિલ્મ બાઝાર. એની શરૂઆત 2007માં થઈ. આ વરસથી નામકરણ થયું વેવ્ઝ ફિલ્મ બાઝાર. એ હોય છે ફિલ્મ ઉદ્યોગ સાથે સંકળાયેલા સભ્યો અથવા એમાં પ્રવેશવા થનગનતા નવોદિતો માટે નેટવર્કિંગની ઇવેન્ટ. એમાં જોડાવા માટે ફી ભરવાની રહે છે. જેઓ ફિલ્મજગતમાં છે અથવા પોતાનું સ્થાન બનાવવા ઝંખે છે એમના માટે વેવ્ઝ ફિલ્મ બાઝાર કામની ઇવેન્ટ છે.

“મા, હું હીરો બનીશ. મુંબઈ જઈશ.”

“ઘેલો થયો છે? તું ઘરનો સૌથી મોટો દીકરો છે. તારા માથે જવાબદારી છે.”

પંજાબના લુધિયાણા જિલ્લામાં, નકશે માંડ મળે એવું નાનકડું ગામ ડાંગોં. એમાં દેઓલ પરિવાર વસે. મોભી કેવલ ક્રિશન શિક્ષક અને પત્ની સતવંત ગૃહિણી. એમને સાત સંતાન. સૌથી મોટો ધરમ. કિશોરાવસ્થાથી ધરમ દિલીપ કુમારનો અને સુરૈયાનો દીવાનો. અરીસા સામે ઊભા રહીને અભિનય કરવાની એને ટેવ. નવમા ધોરણમાં ભણતાં ધરમે પહેલીવાર ફિલ્મ જોઈ. એને થયું, “આ સ્વર્ગ ક્યાં છે જ્યાં આવા સુંદર લોકો રહે છે?” એણે ઠરાવી લીધું કે મારે આ સ્વર્ગ આંબવું છે, હું એ સ્વર્ગનો સભ્ય છું. પણ માને વાત કરી તો એમણે દીકરાના પગ ધરતી પર લાવી દીધા.

સમય વહેતો ચાલ્યો. ધરમ 19નો થયો. 1954માં માબાપે એને પ્રકાશ કૌર સાથે પરણાવ્યો. 1957માં એમને ઘેર દીકરો સની જન્મ્યો. સૌને એમ કે ધરમ ઠરીઠામ થઈ ગયો. 1958માં ફિલ્મફેરે અભિનયની નવી પ્રતિભાઓ શોધવા રાષ્ટ્રીય સ્પર્ધા યોજી. વિજેતાને ઇનામરૂપે મળવાની હતી ફિલ્મમાં લીડ તરીકે ચમકવાની તક. ધરમે ફરી માને વાત કરી. માએ રમૂજમાં કહ્યું, “ભલે, અરજી કર.” માને એમ કે બહુ બહુ તો શું થશે? દીકરો નહીં જીતે અને અભરખા ઓસરી જશે.

એ સ્પર્ધા માટે ધરમ ફ્રન્ટિયર મેલમાં મુંબઈ આવ્યો અને જીતી ગયો. સ્પર્ધામાં આશા પારેખ અને સાધના પણ વિજેતા હતી. સ્પર્ધાને લીધે બિમલ રોય અને ગુરુદત્ત જેવા વિખ્યાત સર્જકોનું ધર્મેન્દ્ર પર ધ્યાન પડ્યું. સુપરસ્ટાર દેવ આનંદે ધર્મેન્દ્રને પોતાના મેકએપ રૂમમાં બોલાવીને એની સાથે ભોજન કર્યું હતું.

વિજેતા થઈને ધર્મેન્દ્ર એવી આશાએ ગામ પાછો ગયો. એને એમ કે ગમે ત્યારે શૂટિંગ માટે બોલાવશે. પણ એવું કશું થયું નહીં. ફિલ્મફેરે ધર્મેન્દ્રને લઈને ફિલ્મ બનાવી જ નહીં. એવામાં એકવાર નિર્માતા શશધર મુખર્જીનું કહેણ આવ્યું. ‘લવ ઇન શિમલા’ ફિલ્મના સ્ક્રીન ટેસ્ટ માટે ધરમ મુંબઈ આવ્યો પણ રિજેક્ટ થયો. મુખર્જીએ ધર્મેન્દ્રને કહ્યું, “અમને હીરો જોઈએ છે, હોકી પ્લેયર નહીં.” એ ફિલ્મથી મુખર્જીએ છેવટે પોતાના દીકરા જોય મુખર્જીને લોન્ચ કર્યો. સ્પર્ધા જીતનારી સાધનાને મળી ફિમેલ લીડ.

‘સર્ચઃ ધ નૈના મર્ડર કેસ’ના ત્રીજા એપિસોડમાં એક પત્રકાર પોલીસ અધિકારીને પૂછે છે, “સર, કઈં કેસીસ મેં અપરાધી પુલિસ કી લાપરવાહી કી વજહ સે છૂટ જાતે હૈ. ઇસ બાર આપ ક્યા અલગ કર રહે હૈ?” એક્ઝેક્ટલી આ સવાલ ઘણા દર્શકોના મનમાં ક્રાઇમ સિરીઝ જોતા પહેલાં થતો હોય છેઃ અઢળક બની રહેલી ક્રાઇમ સિરીઝ વચ્ચે એવી જ એક સિરીઝ બનાવતી વખતે એના સર્જકો એવું શું અલગ કરી રહ્યા છે કે…

…કારણ ક્રાઇમ સિરીઝની ઓટીટી પર ભરમાર છે. ગમે તે પ્લેટફોર્મ પર જઈએ, એક અથવા બીજી ક્રાઇમ સિરીઝ મળી આવશે. અમુક તોપ જેવી તો અમુક સૂરસરિયા જેવી. જિયો હોટસ્ટારની આ લેટેસ્ટ સિરીઝ તોપ કે સૂરસૂરિયું?

ડેનિશ ક્રાઇમ સિરીઝ ‘ફોબ્રુડલ્સન’ (ધ કિલિંગ) પરથી બનેલી ‘સર્ચઃ ધ નૈના મર્ડર કેસ’માં વાત છે કોલેજકન્યા નૈના મરાઠે (ચાંદસી કટારિયા)ના મર્ડર અને તપાસની. એ પણ જાણી લો કે સિરીઝની એક કરતાં વધુ સીઝન હશે. બની શકે કે ક્રાઇમના કિસ્સા નવાનવા આવ્યે રાખશે. સિરીઝની પહેલી સીઝનના છ એપિસોડ્સ આવ્યા છે. દિગ્દર્શક રોહન સિપ્પીની સિરીઝમાં મુખ્ય કિરદાર સંયુક્તા દાસ (કોંકણા સેન શર્મા) છે. ટ્રાન્સફર પહેલાં, એસીપી તરીકે છેલ્લા દિવસે એ જવાબદારી નવનિયુક્ત એસીપી જય કંવલ (સૂર્ય શર્મા)ને સોંપે છે. ત્યાં નૈનાના ગાયબ થયાની મેટર આવે છે. તપાસમાં નૈનાનો મૃતદેહ મળી આવે છે. એ મળે છે પાણીમાં ગરકાવ પોલિટિકલ પાર્ટીની કારની ડિકીમાં. કાર છે યુવા નેતા તુષાર સુર્વે (શિવ પંડિત)ની પાર્ટીની.

‘ઓમ શાંતિ ઓમ’ ફિલ્મ યાદ છે? 2007ની શાહરુખની એ ફિલ્મમાં અડધું બોલિવુડ ઉમટ્યું હતું. બાદશાહ ખાનની લોકપ્રિયતા અને એના દબદબાનો એ પુરાવો હતો. કટ ટુ 2025. આર્યન ખાન આ અદામાં મનોરંજન જગતમાં પ્રવેશ્યો છે. ફરક એટલો કે ‘ઓમ શાંતિ ઓમ’માં પિતા અભિનેતા હતા. આર્યનના સર્જન, જે વેબ સિરીઝ છે એમાં, દીકરો દિગ્દર્શક છે. એને ઓલ ધ બેસ્ટ કહેવા ટોચના અસંખ્ય કલાકારો, ટેક્નિશિયનો જોડાયા છે. નેટફ્લિક્સ પર સાત એપિસોડની ‘બૅડ્સ ઓફ બોલિવુડ’ આવી ચૂકી છે. શું છે સિરીઝમાં?

બોલિવુડની આંતરિક દુનિયાનો મજેદાર આયનો છે સિરીઝ. ભલે આયનામાં ઝળકતી ઘણી વાતો કાલ્પિનક હોય તો પણ, અનેક વાતો સત્યને પેશ કરે છે. એ માટે આર્યને આધાર લીધો છે એવી કથાનો જેના કેન્દ્રસ્થાને આસમાન સિંઘ (લક્ષ્ય) નામનો ઉભરતો અદાકાર છે. દિલ્હીથી મુંબઈ આવેલા આ કલાકારની પહેલી ફિલ્મ ‘રિવોલ્વર’ હિટ થઈ છે. ઊગતા સૂર્યને પૂજવામાં પાવરધા બોલિવુડ નિર્માતાઓમાં આસમાન ડિમાન્ડમાં છે. નિર્માતાઓમાં એક ફ્રેડી સોડાવાલા (મનીષ ચૌધરી) છે જે એના વડીલોએ સ્થાપેલા પ્રતિષ્ઠિત બેનરનું સંચાલન કરે છે. ફ્રેડી, જેને ઇન્ડસ્ટ્રી મૂવી માફિયા સંબોધે છે, આસમાનને ત્રણ ફિલ્મોના એક્સક્લુઝિવ કરારમાં બાંધે છે. મતલબ આ ત્રણ ફિલ્મો બને ત્યાં સુધી આસમાન અન્ય કોઈની ફિલ્મ ના કરી શકે. આસમાનની દોસ્ત અને મેનેજર સાન્યા (અન્યા સિંઘ) કરારની વિરુદ્ધ છે પણ આસમાન પેલીને અંધારામાં રાખીને કરારબદ્ધ થાય છે. આ પણે સાન્યા એની સ્માર્ટનેસ કામે લગાડીને આસમાન માટે કરણ જોહર (પોતે ભજવે છે આ પાત્ર)ની ફિલ્મ લાવે છે. એમાં આસમાન સામે ડેબ્યુ કરવાની છે કરિશ્મા તલવાર (સાહેર બમ્બા), જે છે સુપરસ્ટાર અજય તલવાર (બોબી દેઓલ)ની દીકરી.